Alzheimer'da Erken Teşhis İçin Umut Veren Yöntem: Koku Testi
Bilim dünyası, Alzheimer hastalığının erken teşhisi için yeni bir yöntem geliştirdi. Hindistan cevizi özü kullanılarak yapılan basit bir koku testi, hastalığın belirtileri ortaya çıkmadan yıllar önce risk taşıyan kişileri tespit edebiliyor. Bu yöntem, erken müdahale ile hastalığın ilerlemesini yavaşlatma şansı sunuyor.
Koku Alma Kaybı ile Alzheimer Arasındaki Bağlantı
Araştırmacılar, uzun zamandır koku alma duyusunun kaybı (anosmi) ile Alzheimer arasında bir bağlantı olduğunu vurguluyor. Alzheimer hastalarının beyinlerinde biriken toksik proteinler, özellikle koku alma ile bağlantılı bölgelerde yoğunlaşıyor. ABD'li bilim insanları, yaklaşık 200 hasta üzerinde yapılan testlerde, bilişsel bozukluk yaşayan kişilerin kokuları tanımlamada daha düşük performans gösterdiğini tespit etti.
- Testte katılımcılar Hindistan cevizi özü, taze ekmek gibi kokuları tanımlıyor.
- Düşük puan alanlar, ileri tetkikler için yönlendiriliyor.
- Erken teşhis, tedavi sürecini olumlu etkiliyor.
Test Nasıl Uygulanıyor ve Ne Amaçlıyor?
Test, katılımcılardan belirli kokuları doğru şekilde tanımlamalarını ve hatırlamalarını istiyor. Dr. Mark Albers, "Bu test Alzheimer'ı kesin teşhis etmez, ancak risk grubundaki kişileri belirleyerek erken müdahale şansı verir" diyor. Testin amacı, pahalı ve karmaşık tetkikler öncesinde basit bir tarama yöntemi sunmak.
2022'de yapılan bir başka araştırma, koku duyusunu hızla kaybedenlerin Alzheimer'a yakalanma riskinin %89 daha fazla olduğunu ortaya koydu. Ancak uzmanlar, koku kaybının tek başına kesin bir gösterge olmadığını, soğuk algınlığı veya sinüzit gibi durumların da benzer etki yapabileceğini belirtiyor.
Alzheimer, dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyen ve ekonomik yükü giderek artan bir hastalık. Erken teşhis yöntemleri, hem hastaların yaşam kalitesini artırma hem de sağlık sisteminin yükünü hafifletme açısından büyük önem taşıyor.